53. Pori Jazz Festivali bu yıl 13-22 Temmuz 2018 tarihleri arasında yapıldı. Büyük izleyici kitlesine hitap eden konserler Kirjurinluoto denilen adanın Paalava (main stage) sahnesinde yapıldı. Mainstream jazz konserleri ise Lokkilava sahnesinde yer aldı.
1966’dan bu yana yapılan Avrupa’nın eski jazz festivalleri arasında yer alan Pori’de bu yıl biz önce 19 Temmuz’da sahne alan Terje Rypdal Conspiracy konserini dinledik. Sahnede yer alan isimler; Terje Rypdal (g), Palle Mikkelborg (tp), Rune Tylden (key), Endre Hareide Hallre (b) ve Pål Thowsen (d) idi.
Uluslararası üne sahip Norveçli gitarist Terje Rypdal’in müzisyenlik kariyeri elli yılı aşmakta. Çıkışını The Vanguards ile yapan müzisyen 60larda jazz müziğine merak salmış ve Jan Garbarek ile George Russell gibi müzisyenler ile çalışmış. Rypdal solo albümlerinin çoğunu Alman firması ECM’den çıkartmış. 70. yaşını geçen yıl kutlayan müzisyenin tribute albümünde Bill Frisell, Nels Cline ve Raoul Björkenheim gibi pek çok müzisyen çalmış. Pori Jazz’da yeni grubu Conspiracy’i tanıştıran Rypdal festival sırasında yeni parçalarının yanı sıra eskilere de el attı. Pori Jazz sırasında gruba Danimarkalı trompetçi Palle Mikkelborg eşlik ederek seyicilere unutulmaz bir konser sundular.
Aynı gün aynı sahnede izlediğimiz ikinci konser “unutulmaz” olarak niteleyeceğimiz Vijay Iyer konseriydi. Çoğunlukla Iyer kompozisyonlarına yer verildi. Armoni ve zaman kullanımı nefes kesiciydi. Hiçbir zaman virtüozite gözümüze sokulmadı. Sahnede Steve Lehman (as), Mark Shim (ts), Graham Haynes (cor, flgn, elec), Vijay Iyer (p, key), Stephan Crump (b), Jeremy Dutton (d) yer aldı.
Vijay Iyer kuşkusuz günümüzün en önemli jazz müzisyenlerinden biri. Tanınıp sevilen albümleri birçok ödül kazanmış olan müzisyen pek çok unutulmaz konsere imza attı. 2015’te Pori Jazz’da triosu ile konser veren Vijay Iyer bir sonraki Temmuz festivale 2017’nin en iyi jazz albümü olan Far From Over albümü ile tanınmış ‘sextet’i ile katıldı.
Vijay Iyer Sextet (Photo: Zuhal Focan)
Aynı gün büyük sahnede belki de bir daha asla yaşayamayacağımız tarihi bir anı yaşadığımızdan dolayı çok heyecanlandık. Efsane Amerikan Songbook’un son büyük bestecisi Burt Bacharach’ı dinledik. Bazı şarkıları kendisi, diğerlerini arkasındaki orkestra seslendirdi. Şarkılar armonik, melodik, orkestrasyon olarak çok zengin, dinlemesi çok zevkliydi. Gershwin’i dinliyormuşuz gibi saydık kendimizi.
1950lerden günüzüne pek çok tanınmış popüler parçanın bestecisi olan Burt Bacharach, The Look of Love, Raindrops Keep Falling on My Head, (They Long To Be) Close To You, Anyone Who Had a Heart, What the World Needs Now Is Love ve I Say a Little Prayer gibi tanınmış pop parçalarının arkasındaki dahi besteci. Onlarca yıl boyunca Dionne Warwick, Dusty Springfield ve The Carpenters gibi grup ve müzisyenler için parça yazmış olan Bacharach’nın uzun yıllar birlikte çalıştığı söz yazarı ve iş arkadaşı Hal David 2012’de hayata gözlerini yumdu. Bu yıl Mayıs’ta 90. yaşgününü kutlayan Bacharach hala dünyayı turlayıp unutulmaz parçaları ile konser veriyor. Efsanevi müzisyen 11 kişiden oluşan ve üç vokalistin de parçası olduğu orkestrayı piyanosunun arkasından kendisi yönetiyor. Seyircileri duygulandırması ile tanınan Bacharach, bu sefer de dinleyicilerinin gözlerini yaşarttı.
20 Temmuz’da ise İstanbul’da kırık ayakla gidemediğim, ama Pori Jazz Festivalinde engelliler için ayrılan platformda rahatlıkla dinleyebildiğim R + R = NOW konserini dinledik. Sahnede; Terrace Martin (sax, vox, key), Christian Scott aTunde Adjuah (tp), Taylor McFerrin (key, elec), Robert Glasper (key), Derrick Hodge (b), Justin Tyson (d) yer aldılar.
En son 2011’de Pori Jazz’da konser veren keyboardcu prodüktor Robert Glasper bu yıl yeni ‘super band’i ile sahne aldı. Amerika’daki sosyal ve politik durumlar son zamanlarda kızışmış olduğu için Glasper ve müzisyen arkadaşları gruplarının adını Reflect+Respond=NOW koyarak duruşlarını belli ediyor. Grupta Robert Glasper’a Terrace Martin, Christian Scott, Taylor McFerin, Derrick Hodge ve Justin Tyson eşlik ediyor. Özgün soundları pekçok farklı müzik stili ve türünün bir araya gelmesinden oluşan grup zaman zaman Quincy Jones, Kendrick Lamar, Common, Kanye West, Mos Def ve Q-Tip gibi müzisyenler ile çalışmış.
Bu yıl ilk kez Finlandiya ve kuzey ülkeleri bu kadar sıcak gördü sanıyorum. Bir alışveriş merkezindeki dijital derecede 37’yi gördük ve inanamadık. Dolayısıyla havanın da iyi gitmesiyle birlikte festival katılımı oldukça yüksekti. Kırık ayağıma rağmen ben de izlediğim konserlerde çok mutlu oldum ve keyif aldım.
2019 konserlerini merak ve heyecanla bekliyorum.
