Körleme’nin konuğu kontrbasçı Baran Say. İzmir doğumlu Say, müziğe küçük yaşlarda klasik gitar çalarak başladı. Lise yıllarında elektrik basa ilgi duyarak müzik çalışmalarına ağırlık verdi. 1999 yılında Viyana Devlet Konservatuarı’na kabul edilmesi ile birlikte kontrbas enstrümanına geçti. 2000’li yılların başından itibaren aktif olarak jazz sahnesinde yer alan müzisyen, Burçin Büke, Tanini, Cenk Erdoğan, Bilal Karaman, Yavuz Akyazıcı, Şirin Soysal ve Başak Yavuz ile albüm çalışmalarında yer aldı. Will Brahm Trio ile konserler verdi. Birçok farklı festival ve projede rol aldı. Müzisyene kontrbasçıların yer aldığı dört adet seçkimizi sunduk.
Charles Mingus
Charles Mingus Sextet with Eric Dolphy – Cornell 1964
Blue Note – 2007
So Long Eric – C. Mingus
Eric Dolphy – alto saksofon, flüt
Clifford Jordan – tenor saksofon
Johhny Coles – trompet
Jaki Byard – piyano
Charlie Mingus – kontrbas
Dannie Richmond – davul
Haitian Fight Song’un girişine benziyor. Bu Charlie Mingus. Aynı solonun benzeri Haitian Fight Song’un girişinde de var. O parçaya mı girecek acaba? Canlı bir kayıt mı? Bu parçanın ismi So Long Eric. Mingus Sextet bu. Bir basçı olarak bir dönem çok dinlediğim bir müzisyen. Besteci olarak da kullandığı, “change”ler (akorlar ve dizilimleri) bakımından ilgi çekici birisi. Tahminimce 60’ların ortasıdır bu kayıt. Viyana’da okurken Charlie Mingus’un playalong CD / kitabını (üzerine melodi çalabilmek veya doğaçlama çalışmak için genellikle davul, bas ve bazen de piyano, gitar gibi akor çalabilen eşlik enstrümanları ile önceden kaydedilmiş müzik. Bas için kaydedilen playalonglar’da bas kaydedilmemiştir, piyano için kaydedilenlerde piyano kaydedilmemiştir vs…) alıp çalışmıştım. Bas “line”lar, “change”ler ve armonik analiz edip bilgiler de veriyordu. Mingus’un çaldığı “line”ların transkriptleri de vardı. 1999 senesiydi sanırım, o zamandan beri Mingus repertuarını severek dinlerim. Hatta bir ara Mingus’un doğaçlama solo piyano çaldığı bir albüm elime geçmişti. Kapağında kendisinin yağlı boya bir resmi var. İsmi Mingus Plays Piano olabilir. O albümü çok dinlemiştim çünkü oldukça değişik yerlere gidip geliyordu. Bununla ilgili bir de komik bir anım var. Bir gün arabada Kent Mete ile birlikteydik ve CD çalara bu albümü koydum. “Bu nedir?” diye sordu. “Mingus’un piyano çaldığı bir albüm buldum, hiç bilmiyordum piyano çaldığını” dedim. “Çıkar şunu hemen belli piyanist olmadığı zaten ne biçim şeyler çalmış!” demişti. Biraz piyano başına oturmuş bir şeyler çalmış da kaydetmişler gibi bir hali vardı tabii o albümün ama Mingus olduğu için standart olmayan, atlamalı akor geçişleri falan vardı belki onlar da rahatsız etmiş olabilir Kent ağabeyi.
Evet, Mingus Sextet, canlı bir konser kaydı.
So Long Eric. Canlı bir kayıt, 1964’de kaydedilmiş. Girişteki ton, cümleler ve en fazla da o döneme ait kayıttaki renk, atmosfer, timbre (ton rengi) bu müziği ele veriyor. O dönem için çok güzel ve temiz bir canlı kayıt performansı.
Christian McBride / Edgar Meyer
Band On The Wall TV Christian Mcbride & Edgar Meyer
Band On The Wall TV – Youtube – 2016
Solar – Chuck Wayne*
*( https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_(composition) )
*( https://blogs.loc.gov/music/2012/07/chuck-wayne-sonny-solar/ )
Christian McBride – kontrbas
Edgar Meyer – kontrbas
Parçanın ismi Solar. Christian McBride mı çalıyor kontrbası? Onun tarzına çok benziyor. McBride’ın Basses serisi olabilir. Üç albümlük bir canlı bas serisi vardır. İkişer üçer basçı beraber çalıyorlar. McBride ve Ray Brown ile birlikte olan bir versiyon olabilir. Dave Holland mı acaba… Çok iyi arşe çalıyor, arşe ile çok iyi swing ediyor. Renaud Garcia Fons gibi arşe çalıyor ama o olduğunu zannetmiyorum, onda oryantal şeyler çok fazla. Miroslav Vitous da olamaz bu.
Edgar Meyer ve Christian McBride. Edgar Meyer, Bela Fleck ve bluegrass çalışmalarıyla da biliniyor.
Edgar Meyer tabii ya. Bu da canlı bir kayıtmış. Çok iyiymiş ama gerçekten! Arşeyi jazz literatürü için o kadar iyi kullanmış ki… Klasik teknikte olan hareketleri kendince derleyip acayip bir yerlere götürmüş olayı. Country işinin slap bass teknikleri de vardır belki Meyer’de. McBride’ın çalışında ise hemen o basınçdan anlaşılıyor. Öyle bir drive ediyor ki… Davulsuz yaptığı projelerini de dinlemiştim. O tınısı ve müziği ittirmesi… Güzide Türkçemizde bugün “Adam gemi gibi bas çalıyor” diyoruz (gülüyor). Kendine has bir tuşesi var, artık trademark olmuş. Ben de mesela sahnede bir sound (ton) oluştururken onun tonuna benzer bir tınıyı yakalamaya çalışıyorum. Böyle distinctive (ayırdedici) tonu bir de Miroslav Vitous’da hissediyorum.
Paul Chambers
Paul Chambers Quintet with Donald Byrd, Clifford Jordan, Tommy Flanagan, Elvin Jones
Blue Note – 1972
Softly As in A Morning Sunrise – Hammerstein, Romberg
Donald Byrd – trompet
Cliff Jordan – tenor saksofon
Tommy Flanagan – piyano
Paul Chambers – kontrbas
Elvin Jones – davul
Softly As in A Morning Sunrise parça. Göreceli olarak yeni bir kayıt olabilir mi? Ritim grubu çok net, Paul Chambers bas, Elvin Jones davul çalıyor. Kiminle çalıyorlar acaba?
Paul Chambers’a ait bir albüm. Donald Byrd, Clifford Jordan, Tommy Flanagan, Elvin Jones gibi isimler var albümde.
Paul Chambers’ın çalışında da ilk aklıma gelen kurduğu cümleler (phrasing) oldu. Yine de benim kulağıma göre bir önceki parçadaki McBride gibi veya Miroslav Vitous gibi kendini o kadar net belli etmiyor. Tabii bu üstadlar hakkında genel geçer bir yorum yapacak değilim, yanlış anlaşılmasın ama orada McBride’la ilgili olarak fiziksel ve ”time”la ilgili olarak fazlasıyla öne çıkan şeyler var. Chambers’ı ise ancak kurduğu cümlelerden çıkarabiliyorum ben. Mesela Chambers ile dönemdaş olan Scott LaFaro’nun eşliği arasında çok fark vardır. Paul Chambers biraz daha geleneksel bir tavırdan gelirken, Scott LaFaro’nun Bill Evans Trio ile yaptığı çalışmalar; tabii erken öldüğü için ötesini de göremedik maalesef ama, kontrbas için inanılmaz yenilikler getirmiştir.
Scott LaFaro
The Legendary Scott Lafaro
Audio Fidelity – 1978
Black Eyed Peas aka Blues in The Closet – Oscar Pettiford
Pat Moran – piyano
Scott LaFaro – kontrbas
Johnny Whited – davul
Daha az önce muhabbetini yaptık, bu da Scott LaFaro çıktı! Bu parçayı biliyorum, Black Eyed Peas. Burada da mesela çok net cümleler var LaFaro’ya has. Bu müzisyenin ölmeden önceki son dönem kayıtlarından olduğunu düşünüyorum.
Evet, Scott LaFaro. Piyanist Pat Moran ile birlikte eski bir kayıt.
Bu albümün Japonya, Amerika ve Avrupa baskıları olabilir. Track listing ve kapak tasarımları farklı farklıdır. Burada Scott LaFaro’da Bill Evans Trio’da çaldığı tavırdan çok daha farklı bir hal var, oradaki kadar özgür çalmamış. O trio’da sanki önceden üstünde anlaşılmış bir tür kolektif doğaçlama gibi çalıyorlar. Buradaki oldukça farklı bir piyaniste çok geleneksel bir şekilde eşlik ettiği bir kayıt. Aslında klasik müzik eğitimi almış birisi ama belki de Beat kuşağının da etkisiyle; sivil itaatsizlik akımları, Alan Ginsberg, Jack Kerauac gibi şair ve edebiyatçılardan oluşan entellektüel atmosferler vs. gibi ortamlarda bulunduğu için çok genç yaşta jazz müziğini seçip öncü ve yenilikçi bir tavır almış olabilir. Müziğe çok farklı bir enstrüman ve noktadan bakarken çok başka bir enstrümanda virtüöz oluyor bu adam. Beyaz Avrupalılarca Amerikan kültürünün Bach’ı veya Mozart’ı gibi görülen Bill Evans’ın üçlüsünde ise tamamen kendini bulup orada kontrbas enstrümanının işlevine yepyeni bakış açıları getiriyor.
Bu güzel Körleme için teşekkür ederim.
Ben de teşekkür ederim.
