Bu seneki festival jazz severlerin bildiği gibi 12-21 Temmuz 2019’da Umbria bölgesinin Perugia kentinde düzenlendi. Festivalin tüm detay programı elimizde olsa da, iş yoğunluğumuz nedeniyle ancak 17-21 Temmuz tarihlerindeki bir kısım etkinlikleri izleme imkanımız oldu. Vereceğimiz bilgiler; sanatçılar ve konserlerle ilgili olmasına karşın müzisyen olarak değil bir jazz sever gözüyle olacağı gibi, festivalin genel olarak artıları ve eksileri konusunda da olacaktır.
Perugia kenti 165.000 nüfuslu yeni ve eski kent olmak üzere 2 kısımdan ibaret Roma’dan 2.5 saat tren yolculuğu ile ulaşılabilen bir Umbria bölgesi şehri.
Jazz festivaline ilişkin 12-21 Temmuz festival programı; Northsea, Montreux, Fransa’nın Marciac Festivallerini aratmak şöyle dursun yaya bırakacak düzeyde yoğun ve şaşırtıcı sayıda jazz sanatçısını ağırlıyor, ki bunun yanında jazz dışı rock-pop müzik konserleri ile caddelerdeki ücretsiz dinletileri de ekleyin…
Sayın derseniz; Ray Gelato Giants, Allan Haris Band, Diana Krall (Joe Lovano’yu da katmış), Beny Green Trio, Veronica Swift, Fred Hersh Trio, Michel Camilo, Terence Blanchard, Kenny Barron, Chick Corea (The Spanish Heart Band), Richard Bono (a de la Frontera feat Antonio Rey), Joachim Kühn, Charles Lloyd, Paolo Fresu, Lars Danielsson, George Benson Enrico Rava 5’lisi (piyanist Giovanni Guidiy’e gelecekte dikkat edilsin derim), Peter Erskine, Eddie Gomez, Dodo Moroni üçlüsü John Patuticci…
King Crimson, Snarky Puppy, Thom Yorke başta olmak üzere jazz dışı yoğun konserler, jazz okullarının (Berklee, California konservatuarı, Philedelphia Jazz Orchestra, Missuori Jazz Orchestra) konserleri…
Bunun dışında İtalyan jazz sanatçıları ile diğer jazz’a dönük etkinlikleri bu yazı içeriğinde, tek tek saymanın imkanı yok…
Avrupa Birliği, Avrupa Birliği Kültür Fonu, İtalyan Hava Yolları, Perugia Belediyesi, İtalyan Kızılhaç teşkilatına dek ve tamamının sayılması geniş yer tutacak 40’a yakın festivali destekleyen sponsorlar…
Tüm etkinlikler kentin tamamen tarihi eski bozulmayan dokularını içeren yüksekte yer alan eski kent bölümünde; bunlardan en önemlileri 4 Kasım meydanı, Santa Giuliana arenası, Sina Brufani karşısındaki park ve bahçe alanı, açık alan sahneleri ve ücretsiz konserler… Kapalı alanlar ise başlıca ve en önemlisi Teatro Morlacchi isimli 1781 yılında inşa edilen opera ve tiyatro konser amaçlı eski tarihi bina ile Sina Brufani Oteli’nin konser salonları. 17 Temmuz öğleden sonra Roma’dan varışımızı takiben bilet satış ofisinde Dianne Reeves, Charles Lloyd, Paolo Fresu ve Lars Danielsson – Enrico Rava konserleri için kolayca bilet bulabildik. Bilet fiyatları son derece makul, tüm Teatro Morlacchi’de yer alan, bizim izlediğimiz etkinliklerde salon 25 Euro balkon, localar ise 15 Euro idi.
81 yaşındaki Charles Lloyd dinçliğinden hiçbir şey kaybetmeden Marwin Sewel ve Julian Lage gibi iki çok usta genç gitarcı ve basta Reuben Rogers ve davulda hepinizin çok iyi tanıdığı birçok kez İstanbul’a gelmiş olan Eric Harland ile mükemmel bir konser sundular (Eric Harland’ı CRR’de 2015 yılında Dave Holland, Chris Potter ile birlike izlemiştik).
Dianne Reeves çok kuvvetli kadrosuyla sahne aldı. Reginald Veal (bas), Peter Martin (piyano) öne çıkan eşlikçilerdi. Aşağıda biraz bahsedeceğimiz gibi Afro Amerikan parçalar ağırlıklı söyleyen Dianne Reeves’in 31 dereceyi aşan sıcak salonda sahnede pantolon ve uzun bir tünikle nasıl rahat ettiğini anlayamadık…
Paolo Fresu İzmir Jazz Festivali’nde dinlediğimiz Omar Sosa ile bizde çok iz bırakan bir trompet ustası Lars Danielsson ise bas yanında çellosuna da epey yer verdi.
Enrico Rava 80. yaş kutlaması konserinde mükemmel 5’lisi içinde bizim hayran kaldığımız Giovanni Guidi isimli piyanistti. Bu genç piyanistin jazz dünyasında ilerde tüm Avrupa’da sesini duyuracağını umuyoruz.
Bizim için en tatlı sürpriz; Amerikan jazz ve hard pop dünyasının en iyilerinden Ray Brown’ın “benim en iyi dostlarım piyanistler” albümünde yer verdiği Benny Green ile olan yakın diyaloğumuz ve sohbetimiz oldu. Benny Green festivalin devamlı sanatçısı, üçlüsü ile otel Sina Brufani’de her festival günü çalmaktaydı.
Diana Krall @ Umbria Jazz Festival (Photo: umbriajazz.it)
Üçlüde vokalist olarak bulunan 24 yaşındaki Veronica Swift jazz dünyasında yeni olmasına rağmen iyi bir ses olarak göründü. Konser sonrası eşimle kulise daldık. Ray Brown’ın albümünden bu yana tanışmak görüşmek istediğimizi festivallerde Avrupa’da hele Türkiye’de kendisini çok istememize karşın göremediğimizi söyledik. Çok memnun olduğu gibi İstanbul jazz fesivalinden davet halinde mutlaka geleceğini, İzmir Avrupa jazz festivaline de konuk sanatçı olarak katılabileceğini söyledi. Triosundaki vokalist Veronica Swift’in “geleceğin Roberta Gambarin’isi” olduğunu söyleyince daha da iyi, yukarıda anlamında elini kaldırdı (Veronica da İtalyan asıllı Amerikalı).
4 Kasım Meydanı ise genelde jazz orkestralarının ve Ray Gelato’nun sıkça festival boyu yer aldığı etkinliklere sahne oldu. Konserlerin bitiş saati sabaha karşı 02 gibi… Ne var ki caddeler tıklım tıklım, gençlerde özellikle uyku hiç yok gibiydi.
Festivalin ve Perugia’nın eksileri; iyi oteller aşağıda yeni kent merkezinde (Brufani hariç), tüm Perugia’da toplam taksi sayısı 40. Konserlerden sonra yeni kent bölgeleri otellere tek dönüş vasıtası taksi o da çok zor bulunuyor. Teatro Morlacchi tarihi alanda, sit bir bina, çivi çaktırmıyorlar soğutma tertibatı yok. İçerisi konser sırasında (ki tüm konserler doluydu), 30 derece civarında. Yelpazesiz dayanmak çok zor. Çareyi nasıl bulurlar bilemeyiz ama gidecek olanlara da söylemek bizden olsun. Jazz dolu günler dileriz.
